Bánh xèo và kỷ niệm

Trời lại mưa và tôi lại bồi hồi nhớ về những lúc còn nhỏ xách nồi bột gạo đi xay. Mưa rơi nhỏ giọt, ướt lết thết một con nhóc mới lớp 1 lớp 2, bê nồi bột bề ngang to hơn người nó. Nước long tong, tạo ra những vòng tròn đồng tâm trong nồi bột đã ngâm từ đêm hôm qua, bắn lên những hạt nước nhỏ, tung tóe...

Bánh xèo đã lớn lên trong ký ức tôi từ khi tôi còn rất nhỏ. Đó là những ngày thức ăn đi chợ còn rẻ, Chủ Nhật nào, Bà Ngoại tôi cũng đi chợ, và cũng mua được một vài lạng tôm. Ngày đó, bánh xèo cho tôm vào là rất ư hấp dẫn rồi. Ngọt lịm cả một chiếc bánh giòn rụm, tan chảy trong miệng cùng món nước chấm đặc trưng dân dã. Nhưng dù gì thì, ý định làm bánh xèo cũng phải bắt đầu vào tối thứ 7, để xem có quyết định ngâm bột hay không đã.

Gạo đem ngâm, để nguyên gạo nước, cả cái nồi inox ngày xưa dùng để nấu chè ấy, lon ton theo chân tôi ra phố Trần Thị Kỷ xay bột. Khu phố chỉ cần nhắc đến là tôi lại phát thèm, vì nơi ấy chỉ bán toàn những món ăn sáng rất Bình Định. Trong lúc xay bột, tôi không thể nào ngăn mình phóng tầm mắt ra nhìn những bà bán hàng quán, những món ăn thật đẹp mắt dù sáng nào tôi cũng ra đây ăn.

Cũng đã 7 năm rồi từ khi tôi vào Sài Gòn, bột bánh xèo đã dần thay bằng bịch bột gạo Tài Ký 20k, không còn phải là bột gạo cùng tôi trên quãng đường, long nhong nữa. Trời mưa. Mưa đem về cái không khí lạnh lẽo, tăng thêm vị ngon ngọt cho bữa tối ấm cúng bên gia đình, vị giòn béo của chiếc bánh vừa tráng xong. Cho dù nhiều năm trôi qua, cách làm bánh xèo của nhà tôi cũng không thay đổi mấy. Thay vì lúc nhỏ, ngâm bột để xay, thì bây giờ hòa bột xay sẵn với nước. Tiện lợi quá còn gì. Nhưng con nít mà, tôi vẫn thích bột gạo ngâm hơn...

Hầu như bây giờ, tôi có thể tự chuẩn bị và tự làm một bữa bánh xèo giòn ngọt mà không cần ai phải giúp. Những nguyên vật liệu quá quen thuộc: tôm, thịt mỡ, thịt bò (nếu thích), hành tím, giá, nước màu, hành lá, trứng, cải ngọt, rau sống. Đã là dân Bình Định thì phải có bánh tráng trong những bữa ăn nho nhỏ thế này. Không chối cãi được. Chỉ cần nhìn thấy những con tôm xanh bạc, nếu là tôm đất thì càng ngon, thịt mỡ luộc chín thái lát mỏng, hành tím băm nhỏ, cùng với lượng dầu vừa phải, âm thanh xèo xèo nghe vui tai cũng đã thấy thích rồi. Dì tôi giải thích, gọi là bánh xèo vì khi cho bột vào, tạo nên một tiếng "xèo" cho nên gọi như thế. Nhà nói sao thì tin thế !!! Tiếp sau phần nguyên liệu nhưn bánh chín là một muôi bột gạo có nước màu và hành lá tiếp đất trong chiếc chảo nhỏ con con, tráng một chiếc bánh vừa ăn, không quá to, cũng không quá nhỏ. Mấy cọng giá nhảy nhót vào nằm giữa lòng bánh, thêm một muỗng trứng vào, đậy nắp lại. Cũng chẳng cần phải nói vì mùi hương đã dậy lên, thơm ngát cả một khu bếp nhỏ, khơi lên niềm vui thích mong chờ khi chiếc bánh vàng ươm ra lò.

Đổ bánh xèo tốn công của nó. Người đổ bánh xèo phải liên tục đứng bên cạnh bếp lửa đỏ rực, hơi nóng tỏa ra, lấm tấm những giọt mồ hôi lăn dài trên má. Nhưng vì niềm vui, hơi ấm tỏa bên bếp lò trong ngày mưa rả rích, tiếng nói cười rôm rả của gia đình quây quần bên mâm thức ăn vẫn còn trống dĩa để đựng bánh xèo. Nước chấm ớt tỏi chua ngọt, dân dã chất quê. Bánh tráng gạo Bình Định, đúng chất, không dính vào nhau. Rổ cải ngọt chỉ người Bình Định mới dùng để cuốn bánh xèo. Tất cả làm nên một không khí háo hức chờ đợi, thôi thúc người đổ bánh chăm chút để cho ra những chiếc bánh giòn tan, vàng óng. Cái vui của một bữa tiệc bánh xèo là việc cứ ngồi nói chuyện đợi dài cổ để khi thưởng thức chiếc bánh xèo với đầy đủ hương vị là một thú vui của người thôn quê chất phác. Những cốc nước, bánh trái ăn kèm, dĩa bánh xèo vàng ươm, nước chấm thơm dịu, rau xanh ngọt mát, bánh tráng,... Tất cả hòa quyện, từng cuốn bánh, thơm lừng, ngon ngọt. Những ngón tay dính dầu mỡ bóng lưỡng, những phút giây vô cùng đầm ấm, yêu thương. Nhà tôi thỉnh thoảng vẫn đổ bánh xèo. Gia đình tụ họp, niềm vui đong đầy trong từng ngóc ngách nhỏ nhoi của ngôi nhà, trong hương vị bánh xèo không dễ gì quên được, trong từng kỷ niệm đẹp đẽ của thời con nít lon ton bê nồi bột gạo ngâm từ đêm hôm qua đi xay...

Chất thôn quê, bình dị vẫn hiện hữu đâu đây, ngay trong những ngôi nhà hiện đại, ngay trong cuộc sống hối hả này...